با کارشناسان ابزار رضا
پیستوله رنگ چیست؟
همانطور که می دانید نقاشی با قلم و غلطک رنگ، موجب طولانی شدن پروسه کار شده و علاوه بر آن، انرژی یدی زیادی را باید صرف کرد. به همین خاطر ابزار کاربردی به نام پیستوله رنگ (Paint Sprayer) یا رنگ پاش را پیشنهاد میکنیم.
پیستوله رنگ مواد پوششی داخل مخزن خود را با استفاده از فشار هوا بر روی سطح مورد نظر میپاشد. فشار هوا موجب هدایت ذرات رنگ میگردد که نتیجه آن، پوشش رنگ به صورت یکدست و یکنواخت بر روی سطح است.
در صنایع تولیدی ارائه محصولات با ظاهری زیبا، تمیز و یکنواخت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از این رو از پیستوله رنگ در صنایعی که در مراحل ساخت محصولات خود از فرآیند رنگآمیزی بهره میگیرند، استفاده میشود. در این فرصت قصد داریم به معرفی انواع پیستوله رنگ پاش بپردازیم. شناخت انواع پیستوله و کاربرد هر کدام، میتواند در انتخاب مناسبترین نوع آن بسیار مفید باشد.
انواع پیستوله رنگ پاش
به طور کلی پیستوله رنگ به سه دسته کلی بادی، برقی و شارژی تقسیم می شود.
- پیستوله رنگ برقی
- پیستوله رنگ بادی
- پیستوله رنگ شارژی
پیستوله رنگ برقی
پیستوله رنگ برقی نیروی خود را از انرژی برق تامین میکند. این محصول برای رنگ آمیزی به شکل محدود، مانند مصارف خانگی، ساختمانی و… بسیار مناسب است. استفاده از پیستوله برقی برای انجام رنگ آمیزیهای صنعتی و حرفهای به هیچ عنوان توصیه نمیشود. از مزایای این محصول میتوان به وزن و ابعاد کوچکتر، سهولت در استفاده و جابجایی و قیمت مناسبتر در مقایسه با سایر مدلها اشاره کرد.
پیستوله رنگ بادی
پیستوله بادی یا رنگ پاش بادی ابزاری کاربردی جهت پاشش موادی مانند رنگ، گازوئیل، قیر و سایه و… است که باعث افزایش سرعت کار میشود و در نهایت سطحی یک دست و صاف به ما خواهد داد.
با استفاده از این ابزار انرژی کمتری صرف شده و مناسب نقاشی مکانهای بزرگ مانند نمای بیرونی ساختمانها میباشد. همچنین به دلیل پاشش یک دست و دقیق میتوان برای کارهای کوچکتر و دقیقتر مانند رنگ کردن مبلمان، پنجرهها، چهار چوب و موارد مشابه از آن استفاده نمود.
پیستوله رنگ بادی با اتصال به کمپرسور باد، هوای فشرده شده را با شدت بسیار زیاد به رنگ مایع میدمد و آن را به ذرات بسیار ریز تبدیل میکند. این فرایند، اتمیزه شدن (Atomization) نام دارد. صرفه جویی در مصرف رنگ به خصوص در کارگاهها و خطوط تولید میتواند در کاهش هزینهها بسیار موثر باشد. از سوی دیگر استفاده از پیستوله بادی به دلیل برخورداری از توانایی بسیار بالا موجب افزایش راندمان کار میگردد.
پیستوله بادی دارای قابلیتهایی چون دقت بالا، برخورداری از تنظیمات مختلف، پاشش به صورت یکنواخت، وزن بسیار سبکتر، ابعاد کوچکتر و عمر مفید به مراتب بیشتر در مقایسه با سایر نمونهها است.
بدنه و قطعات دستگاه به طور معمول از جنس استیل ضد زنگ ساخته میشود که از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است. میتوانید بر اساس ویسکوزیته مایع و نوع پاشش مورد نیاز، سوزن و نازل مناسب را انتخاب نمایید.
پیستوله رنگ بادی دارای تنظیمات مختلف برای تغییر نوع پاشش، عرض پاشش و کنترل میزان هوا میباشد. این تنظیمات به اپراتور قدرت مانور بیشتری میدهد.
پیستوله رنگ شارژی
پیستوله رنگ شارژی همان پیستوله برقی است و تنها مزیتی که در مقایسه با سایر پیستولهها دارد، امکان جابجایی آسانتر آن است. استفاده از این وسیله تنها در شرایط رنگ آمیزی به میزان بسیار محدود مناسب است.
انواع پیستوله رنگ از نظر قرارگیری مخزن یا کاسه
- پیستوله کاسه رو
- پیستوله کاسه بغل
- پیستوله کاسه زیر
- پیستوله سایه پاش یا ایربراش
- پیستوله دو جزئی
- پیستوله اتوماتیک
1. پیستوله رنگ کاسه رو چیست؟
پیستوله رنگ مبتنی بر سیستم رنگ رسانی گرانشی یا کاسه رو، به نوعی از پیستوله اطلاق می شود که مخزن یا ظرف حاوی رنگ در قسمت بالایی رنگ پاش نصب شده و رنگ مایع توسط نیروی گرانش و مکش هوا به سمت نازل جریان می یابد.
این نوع پیستوله رنگ آمیزی در مقایسه با نمونههای دیگر از محبوبیت بیشتری برخوردار است. این وسیله در دو نوع، دو تنظیم و سه تنظیم تولید شده و به بازار عرضه میگردد. مدل دو تنظیم دارای قابلیت ایجاد تغییر در قسمت میزان حجم و عرض پاشش است. در نمونه سه تنظیم امکان اعمال تغییر در میزان فشار باد ورودی نیز وجود دارد.
2. پیستوله رنگ کاسه بغل چیست؟
پیستوله رنگ کاسه بغل نوعی دیگر از پیستوله کاسه رو می باشد و محل قرارگیری مخزن رنگ با زاویه ی ۴۵ درجه در کنار بدنه تعبیه شده است. این نوع طراحی، موجب سهولت در رنگ آمیزی انواع سطوح عمودی و افقی میشود.
برخلاف پیستوله کاسه رو که موقعیت مخزن ثابت و غیر قابل تنظیم است، می توان زاویه قرارگیری مخزن را در پیستوله کاسه بغل بر اساس نیاز اپراتور تغییر داد. این مزیت موجب افزایش دید اپراتور نیز میگردد.
3. پیستوله رنگ کاسه زیر چیست؟
پیستوله کاسه زیر یا سیفونی نوعی دیگر از پیستوله رنگ میباشد که مخزن رنگ در قسمت زیرین آن قرار دارد. هوای فشرده از طریق مجرایی به داخل مخزن هدایت میشود و رنگ را با فشار به سمت نازل هدایت میکند.
در پیستوله رنگ کاسه زیر، چون مخزن رنگ در زیر (پایین) محصول قرار گرفته است، هنگام استفاده مکش از طریق یک شیلنگ باریک از سمت پایین به بالا میباشد.از این ابزار جهت رنگکاری ساختمان و منازل با رنگ اکرولیک و پلاستیک استفاده میشود.
پیستوله رنگ کاسه زیر برای نقاشی ساختمان و رنگ پاشی سطوح عمودی و سقف ها بسیار مناسب است. در این نوع پیستوله میزان غلظت رنگ باید کاملا متناسب با ظرفیت مخزن باشد. میزان غلظت مایه رنگ در کیفیت سطوح رنگ آمیزی شده بسیار تاثیرگذار است.
از این رو می توان از رنگ های اکریلیک یا روغنی برای رنگ آمیزی ساختمان استفاده کرد. این نوع پیستوله در انواع دو تنظیم و سه تنظیم به همراه مکانیزم های پاشش متنوع شامل E70، RP، HTE، LVLP و HVLP تولید و به بازار عرضه می شود. اعمال تنظیمات متناسب با سطح کار میتواند در نتیجه نهایی بسیار موثر باشد.
4. پیستوله رنگ سایه پاش یا ایربراش (قلم رنگ پاش) چیست؟
پیستوله سایه پاش یکی از پر مصرفترین نوع پیستولههای رنگ میباشد که در اکثر صنایع به وفور مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله از لحاظ ظاهری تفاوت چندانی با پیستوله رنگ کاسه رو و کاسه بغل ندارد و فقط کمی سبکتر و کوچکتر است.
مخزن پیستوله رنگ سایه پاش بسته به برند آن در ظرفیت های ۱۲۵ الی ۲۵۰ سی سی تولید شده و در بازار موجود میباشد. پیستوله رنگ سایه پاش محدوده ۵ الی ۱۵ سانتیمتری را پوشش میدهد که در مقایسه با سایر نمونهها محدودتر است. از همین رو برای استفاده در اموری که ظرافت حائز اهمیت است، بسیار مناسب میباشد.
از پیستوله رنگ سایه پاش در رنگ آمیزی قطعات خودرو، کارهای هنری مانند مجسمه سازی و… استفاده می شود.
5. پیستوله رنگ دو جزئی چیست؟
پیستوله رنگ دو جزئی قادر به پاشش دو نوع رنگ متفاوت به صورت همزمان میباشد. برخی مواقع نیاز به ترکیب دو نوع رنگ با غلظتهای متفاوت به هنگام رنگ آمیزی است. اما در بعضی مواقع ترکیب دو نوع ماده به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوت منجر به انعقاد یا لختگی ماده در درون مخزن میشود.
از این رو بهترین راهکار این است که هر دو ماده را در درون مخازن جداگانه نگهداری کرده و با استفاده از یک پیستوله رنگ، در لحظه رنگ آمیزی مواد را با یکدیگر مخلوط کنیم. نازل پیستوله دو جزئی به گونه ای طراحی شده است که مواد در یک نقطه با یکدیگر تلاقی کرده و ترکیب میشوند.
پیستوله رنگ دو جزئی در دو نوع، دو تنظیم و پنج تنظیم با مکانیزم HVLP تولید شده و به بازار عرضه میگردد. عرض پاشش پیستوله رنگ دو جزئی ۱۵ الی ۲۵ سانتی متر می باشد که برای اسپری موادی چون جیوه، آبکاری نقره و فانتاکروم مورد استفاده قرار میگیرد.
6. پیستوله رنگ اتوماتیک چیست؟
پیستوله رنگ اتوماتیک از مکانیزم کاملا متفاوتی برخوردار است. این ابزار برای رنگ آمیزی در مقیاس بالا استفاده میشود. همچنین از عملکرد و ظاهر بسیار متفاوتی نیز برخوردار است. این وسیله بر روی ربات یا نوار از پیش برنامهریزی شده، نصب میگردد. همین موضوع موجب تفاوت فاحش در طراحی ظاهری آن شده است.
نحوه تنظیم پیستوله رنگ، چگونه است؟
همانطور که در معرفی نمونه های مختلف پیستوله رنگ عنوان شد، می توان تنظیمات مختلفی بر روی پیستوله اعمال نمود که کیفیت کار افزایش یابد. از این رو با استفاده از پیچ تنظیم پشت دستگاه، میتوانید میزان خروجی رنگ را تنظیم نمایید.
همچنین با استفاده از پیچ تنظیم باد میتوانید میزان شدت باد خروجی را مناسب با کار خود تنظیم نمایید. با استفاده از درپوش تعبیه شده در قسمت جلوی پیستوله رنگ نیز میتوانید مسیر خروجی رنگ را تغییر دهید.
انواع سوزن پیستوله؛ چگونه سایز نازل پیستوله را انتخاب کنیم؟
یکی از مهمترین نکات در استفاده از پیستوله رنگ استفاده از سایز نازل مناسب است. نازل محل خروج مایع رنگ از پیستوله است که با فشردن ماشه سوزن به سمت عقب اجازه میدهد که رنگ خارج گردد.
با توجه به عملکرد نازل میتوان گفت که سایز آن در میزان رنگ و نحوه خروج آن تاثیرگذار است. از این رو انتخاب متناسب با نوع رنگ آمیزی میتواند کیفیت کار را افزایش دهد.
نازل پیستوله رنگ در ابعاد کمتر از ۱ میلی متر تا بیشتر از ۲ میلی متر در بازار یافت میشود. به عنوان مثال، برای رنگ آمیزی بدنه خودرو از نازل با سایر ۱.۳ میلی متر استفاده میگردد.