انواع فازمتر: معرفی فازمتر ساده، مولتی کالر، دیجیتال و القایی

فازمترها یکی از وسیله‌های بسیار ضروری و مهم برای تکنسین‌‌های برق محسوب می‌شوند. این ابزارهای ساده به دلیل کاربرد مهم خود در انواع و اقسام طرح‌ها و مدل‌ها به تولید می‌رسند تا بنا بر نیاز و شرایط متفاوت در موقعیت‌های گوناگون، استفاده شوند. اگر قصد خرید فازمتر دارید اما نمی‌دانید انواع فازمتر چیست و چه کاربردی دارد، این مقاله برای شماست.

به‌طورکلی فازمترها به دودسته تماسی یا غیرتماسی دسته‌بندی می‌شوند. برای استفاده از فازمترهای تماسی باید میان سیم یا پریز برق و فازمتر اتصال برقرار شود. اما در مورد فازمترهای غیرتماسی نیازی به تماس یا اتصال نیست. این نوع فازمترها دقت اندازه‌گیری بالاتری دارند و قیمت آن‌ها در مقایسه با فازمترهای تماسی به دلیل ساختار پیچیده‌ای که دارند، گران‌تر است. در ادامه بیشتر راجع به انواع فازمتر و کاربردهای آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

👈 جهت آشنایی بیشتر با عملکرد، کاربرد و اجزای فازمتر، مقاله “فازمتر چیست” را در ابزار رضا مطالعه کنید.

بررسی انواع فازمتر موجود در بازار

همان‌طور که در ابتدای مقاله بیان کردیم، فازمترها انواع مختلفی دارند و به لحاظ شکل ساختاری، نحوه کارکرد و مدل، طیف گسترده‌ای از طرح‌ها و مدل‌ها را در بر می‌گیرند. برخی از مدل‌های این محصول کاربردی عبارت‌اند از:

فازمتر ساده تماسی

فازمتر ساده تماسی ساختاری شبیه به پیچ‌گوشتی دارد و علاوه بر اینکه برای تشخیص وجود یا عدم وجود جریان الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان از آن برای باز کردن پیچ‌ها به عنوان پیچ‌گوشتی استفاده کرد. این نوع فازمتر در دو مدل تولید می‌شود.

• یک سر تماسی

 فازمتر یک سر تماسی یکی از کاربردی‌ترین انواع فازمتر است که در هر خانه‌ای نمونه‌ای از آن یافت می‌شود. برای استفاده از این نوع فازمتر باید نوک آن بر روی قسمت بدون روکش سیم قرار گرفته یا وارد پریز برق شود و یکی از انگشتان کاربر در قسمت انتهای دسته و در قسمت فلزی فازمتر قرار بگیرد. اگر سیم برق یا پریز، دارای جریان الکتریکی باشد بعد از قرار گرفتن فازمتر روی آن، چراغ کوچکی در انتهای فازمتر روشن می‌شود؛ در غیر این صورت چراغ روشن نمی‌شود. این نوع فازمتر برای بررسی برق فشار ضعیف مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای بررسی برق‌های فشار قوی، گزینه مناسبی نیست؛ چرا که ممکن است باعث برق‌گرفتگی شود. 

• دوسر تماسی

 فازمتر دو سر تماسی همان‌طور که از اسمش پیداست از دو سر تشکیل شده است. یک سر این فازمتر دارای یک پیچ‌گوشتی یا یک سیم لامپ دار است و در قسمت دیگر آن یک سیم تعبیه شده است. برای استفاده از این فازمتر باید قسمت جلویی را به محل مورد تست تماس دهید و سیم قسمت عقبی را به زمین متصل کنید. اگر بین این دو نقطه ولتاژی وجود داشته باشد، چراغ دستگاه روشن می‌شود.

این مدل فازمتر برای تشخیص جریان‌های برق مستقیم با ولتاژ پایین ۱۲ ولت و برق فشارقوی تا ۲۰۰۰ ولت مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که تماس مستقیم با کاربر ندارد، امکان برق‌گرفتگی در آن بسیار کمتر است.

 فازمتر غیر تماسی

 فازمتر غیر تماسی که به آن فازمتر القایی نیز گفته می‌شود نیازی به تماس یا اتصال ندارد. این نوع فازمتر در مقایسه با فازمترهای تماسی از دقت اندازه‌گیری بسیار بالایی برخوردار است. هنگامی که از یک سیم، جریان برق عبور کند آن سیم خاصیت القایی پیدا می‌کند و در اطراف سیم یا دستگاه، هاله‌ای از جریان الکتریکی ایجاد می‌شود. فازمترهای القایی نیازی به لخت کردن سیم یا اتصال به آن ندارند.

در ساختار این نوع فازمتر یک برد الکترونیک و تعدادی باتری تعبیه شده که می‌توانند به راحتی جریان برق را پیدا کنند. برای استفاده از این ابزار تنها کافی‌ست بعد از جای‌گذاری باتری‌ها و روشن‌کردن فازمتر، آن را در نزدیکی دستگاه مدنظر قرار دهید و اگر چراغ‌قرمز، روشن شد از وجود جریان برق در دستگاه اطمینان حاصل کنید.

فازمتر دیجیتالی

 از دیگر انواع فازمترهای موجود در بازار می‌توانیم به فازمتر دیجیتالی اشاره کنیم که کار با آن امنیت بسیار بالایی دارد. ساختار فازمترهای دیجیتال بسیار پیچیده است. در این مدل فازمترها برای اینکه وجود یا عدم وجود جریان الکتریکی در سیم مشخص شود، لامپ فازمتر روشن می‌شود و یا صدایی از دستگاه به گوش می‌رسد که نشان از وجود جریان الکتریکی است. در برخی از مدل‌های این نوع فازمتر یک ال‌سی‌دی کوچک در طراحی تعبیه شده که مقدار اختلاف ولتاژ را نیز نشان می‌دهد.

فازمتر القایی

 همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم فازمترهای القایی در واقع همان فازمترهای غیرتماسی و دیجیتال هستند که بدون تماس مستقیم با اجسام می‌توانند فاز میدان الکتریکی در اطراف آن‌ها را به‌خوبی تشخیص دهند. برای استفاده از این نوع فازمترها نیازی نیست که سیم‌ها را لخت کنید. همین موضوع امنیت استفاده از این فازمترها را افزایش می‌دهد.

فازمترهای القایی از کاربری بسیار ساده‌ای برخوردار هستند و برای نشان‌دادن وجود جریان برق در سیم، با روشن‌شدن چراغ، این هشدار را به کاربران می‌دهند. از معایب این نوع فازمتر می‌توانیم به عدم تشخیص ولتاژ‌های درون کابل‌های حفاظ‌دار اشاره کنیم.

 فازمتر مولتی کالر

 فازمتر مولتی کالر یکی از جدیدترین انواع فازمترهای موجود در بازار است که در ساختار آن یک لامپ نئونی با شدت نور بالا تعبیه شده است. این ویژگی باعث شده تا بتوان از این نوع فازمتر در محیط‌های بارانی و مرطوب یا در جاهایی که دید کافی وجود ندارد، به‌راحتی استفاده کرد.

این لامپ پرنور، امکان تشخیص وجود جریان الکتریکی را برای کاربران راحت‌تر می‌کند. نکته قابل‌توجه در مورد فازمترهای مولتی کالر، امکان تعویض لامپ‌های نئونی در ساختار این نوع فازمتر است؛ بنابراین در صورت خراب‌شدن لامپ فازمتر می‌توانید آن را به‌راحتی با لامپ‌های جدید جایگزین کنید.

در این مقاله به معرفی کامل و جامع انواع فازمترهای موجود در بازار پرداختیم. همان‌طور که اشاره کردیم فازمترها انواع مختلفی دارند و در مدل‌های ساده، مولتی کالر، دیجیتال، غیرتماسی، القایی و… به تولید می‌رسند. هر یک از انواع فازمتر برای اندازه‌گیری جریان الکتریکی با ولتاژ‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند و به لحاظ ساختار و عملکرد متفاوت هستند. اگر قصد خرید فازمتر و استفاده از این محصول کاربردی را دارید، حتماً راجع به نوع نیاز خود و حوزه استفاده از این محصول با فروشندگان صحبت کنید تا محصولی متناسب با نیاز شما را ارائه کنند.